लन्डन । बेलायतको केन्टस्थित क्यान्टबरी निवासी पूर्व गोर्खा हरि बुढा मगर सगरमाथा चढ्ने आफ्नो धोको पुरा हुन लागेकामा दंग छन् । अफगानिस्तान युद्धमा दुवै खुट्टा गुमाएका बुढामगरको सगरमाथा चढ्ने सपना नेपाल सरकारको नियमका कारण पुरा हुन पाएको थिएन । तर, सर्वोच्च अदालतले हालै त्यो रोक फुकुवा गरिदिएपछि बडो उत्साहित छन् बुढामगर ।
‘वास्तवमा यो सारहै खुशीको कुरा हो’, तीन सन्तानका बाबु बुढामगरले भने, ‘सरकारले रोक लगाउंदा विश्वमा नेपालको प्रतिष्ठा धुमिल भएको थियो । म अदालतको सम्मान गर्छु ।’
यही महिना मार्च अन्तिममा सर्वोच्च शिखर चढ्ने उनको योजना डिसेम्बर अन्तिममा सरकारको भेदभावपूर्ण नियमले रद्द गर्नुपरेको थियो ।
सर्वोच्चले सगरमाथासहित ६ हजार ५ सय मिटर माथि उचाईं भएका हिमाल आरोहणमा बाटो खुल्ला गरिदिएको हो । सरकारले पर्वतारोहण नियमावलीमा शारिरीक रुपमा फरक क्षमता भएका (अपांग, दृष्टिबिहीन) लाई आरोहणबाट वञ्चित गरेको थियो ।
अब अर्को वर्ष आरोहणको योजना बनाएका छन् उनले । प्रायोजित सामाग्रीबाहेक करिब तीन लाख ५० हजार अमेरिकी डलर कुल बजेट भएकाले त्यो जुटाउन र अन्य तयारीका लागि अब खटिने छन् उनी । यूएस मरिन करप्स अफिसर र मिङमा शेर्पाले उनलाई गाइड गर्नेछन् । उनलाई गोर्खा सैनिक (क्लाइम्बिङ लिडर) हरु कृष्ण थापा र निर्मल पुर्जाले पनि ठुलो सहयोग गरेका छन्।
‘म बच्चा देखि नै सगरमाथा चढ्न चाहन्थें । किनभने मेरो घर (रोल्पा) बाट सिस्ने, धौलागिरी हिमाल देखिन्थ्यो र यसका रोचक कथा मैले धेरै सुन्थें’, उनले सुनाए, ‘मेरो सर्वोच्च शिखर आरोहण योजना विश्वका १५ प्रतिशत अपांग (झण्डै एक अर्ब) को प्रेरणाका लागि पनि हो । मलाई विश्वास छ यसले नेपालको पर्यटन प्रवर्धनमा पनि सघाउनेछ ।’
कुनै समय बेलायती राजकुमार हयारीसंगै अफगानिस्तान युद्धमा लडेका ३८ वर्षीय बुढामगर फस्ट गोर्खा राइफल्समा थिए । तर, दुर्भाग्यवश सन् २०१० अप्रिलमा अफगानिस्तान लडाईंका क्रममा विद्युतीय धरापमा उनको घुंडामाथि दुवै खुट्टा गुमे । ‘शुरुमा त म मरें भन्ने लागेको थियो’, उनले त्यो कहालीलाग्दो घट्ना स्मरण गरे, ‘धन्न मेरा सहयोद्धा सैनिक र हेलिकप्टर क्रुले मेरो जीवन बचाए ।’
करिब तीन साता अस्पतालमा उपचार गरेर फर्किएका उनी अहिले कृत्रिम खुट्टाले हिंडडुल गर्छन् । तर, अपांग भएपनि उनी निरास कहिल्यै भएनन् ।
स्कटल्याण्डको बेन नेभिस र फ्रान्सको मोन्ट ब्लंक शिखर चढिसकेका उनी नेपालको मेरा पिक नामक ६ हजार ४७६ मिटर अग्लो हिमाल चढ्ने विश्वकै पहिलो अपांग हुन् । स्की, कायाकिङ, रक क्लाइम्बिङ उनका अरु सोख हुन् । अष्ट्रिया जर्मनी, फ्रान्स क्यानाडा, नेपाल आदि देशमा स्की गरिसकेका छन् उनले ।
खेलले आफूमा झन् आत्माविश्वास बढाएको उनी बताउंछन् । इकान्तिपुर
