लन्डन । पहिलो विश्व युद्धमा बहादुरी पूर्वक लडेर ब्रिटिश सेनाको सर्वोच्च पदक भिक्टोरिया क्रसबाट सम्मानित भूतपूर्व गोर्खा सैनिक करनबहादुर रानाको सम्मानमा ब्रिटेनको राष्ट्रिय स्मारक उद्यान, स्टाफोर्डसायरमा एउटा स्मृति शिला राखिएको छ ।
राना सहित बेलायतबाहेक मुलुकका अन्य १४४ भिक्टोरिया क्रस विजेताको सम्मानमा समेत स्मृति शिलाहरु राखिने ब्रिटिश विदेश मन्त्रालयले जनाएको छ । गत अगष्ट २०१३ मा समुदायसम्वन्धि मन्त्री इरिक पिकल्स्ले प्रथम विश्वयुद्धमा भिसी पाउने योद्धाहरुको सम्मानमा स्मृति शिला राखिने राष्ट्रव्यापी अभियान घोषणा गरेका थिए ।
मन्त्रालयले जनाएअनुसार ९७ वर्ष अघि सन् १९१८, अप्रिल १० मा इजिप्टमा भएको लडाईंमा अभूतपूर्व साहस देखाएकाले रानालाई उक्त तक्मा प्रदान गरिएको थियो । रानाले पाएको तक्मा अहिले ब्रिटेनको विन्चेस्टरस्थित गोर्खा संग्रहालयमा संग्रहित छ ।
ब्रिटेनका समुदायसम्बन्धी मन्त्री स्टेफेन विलियम्सले भने, ‘करनबहादुर राना ब्रिटेनका लागि पहिलो विश्व युद्धमा लड्ने हजारौं गोर्खा सैनिकहरुमध्ये एक थिए । उनले आफ्नो ज्यानको बाजी मारेर लडाईंमा देखाएको बहादुरी झण्डै सय वर्षपछि पनि प्रेरणादायक छ ।’
सन् १८९८, २१ डिसेम्बरमा जन्मिएका रानाले राइफलम्यानका रुपमा सेकेन्ड बटालियन, थर्ड गोर्खा राइफल्स्मा सेवा गरेका थिए । उनको १९७३, २५ जुलाइमा गुल्मीको लिटुंगमा निधन भएको थियो ।
प्रथम विश्वयुद्धका दौरान दुई गोर्खालीले भिक्टोरिया क्रस पाएका थिए । सन् १९१४ देखि १८ सम्म भएको प्रथम विश्वयुद्धमा दुई लाख भन्दा बढि गोर्खाले ब्रिटिश आर्मीमार्फत लडाईं गरेका थिए । तिनमा करिब बीस हजार मारिएका र झण्डै दुई हजार जनाले ग्यालेन्ट्री अवार्ड पाएका इतिहास छ ।